Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (ZBEÜ) Mühendislik Fakültesi Geomatik Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu, üniversitenin iş birliği yaptığı çözüm ortaklarıyla birlikte yürüttüğü sosyal sorumluluk projesi kapsamında, Türkiye’nin her bölgesindeki zemin bilgilerini gösteren internet tabanlı, interaktif Deprem Bilgi Sistemi (Deprembis) uygulamasına yeni özellikler ekledi.
Bu yeni sürümde artık fay bilgileri de yer alıyor. Uygulama, geçmişte meydana gelen depremleri ve fay hatlarının oluşturabileceği potansiyel deprem büyüklüklerini de sunmaya başladı. Uluslararası deprem ajanslarının verilerinin kullanıldığı bu uygulama, 925×740 metre ölçeklerindeki zeminleri gösterirken, tanımlanmış fay hatlarını da detaylı olarak inceleme olanağı sağlıyor. Ücretsiz olarak sunulan Deprembis uygulamasına, günlük 10 sorgulama hakkı ile www.deprembis.com.tr adresinden erişim sağlanabiliyor.
Prof. Dr. Kutoğlu, vatandaşların kolaylıkla erişip anlayabileceği bir uygulama olduğunu belirtti.
“Deprem konusu, ülkemizde vatandaşlarımızı çok meşgul eden bir konu. Özellikle geçtiğimiz sene yaşadığımız 6 Şubat depremlerinden sonra bütün ülke olarak vatandaşlarımız tedirgin. Herkes oturduğu yerin zeminini merak ediyor. Herkes bölgesinde fay var mı, yok mu; bu fay aktif mi, değil mi; bu fay deprem üretirse ne kadar büyüklükte deprem üretir, ne kadar hasar olur gibi soruları merak ediyor. Bununla ilgili de sürekli her gün haberlerde birtakım açıklamalar, görüşler görüyoruz.”
“Bu açıklamalar ve görüşler de zaman zaman birbiriyle çelişebiliyor. Vatandaşımızın da kafası karışabiliyor. Biz istedik ki kabul görmüş, uluslararası arenada yayınlanmış, üzerinde uzlaşılmış verileri toplayıp vatandaşımızın anlayacağı dilde, vatandaşımızın kendi zeminini, bölgesindeki tehlikeyi sorgulayabileceği bir formata getirelim. Böylece vatandaşımız rahatlıkla kendi başına bulunduğu bölgedeki durumu gözden geçirebilsin istedik.”
Prof. Dr. Kutoğlu, vatandaşların bulundukları bölgelerdeki fayların potansiyel olarak ne büyüklükte depremler üretebileceğini artık bir uygulama aracılığıyla öğrenebileceklerini belirtti.
“Üzerinde uzlaşılmış global deprem ajansları, yer bilimleri ajansları tarafından servis edilen verileri ve depremleri de topladık. Bunları ‘deprembis’ portalına aktardık. Şimdi vatandaşlarımız artık burada sisteme giriş yapıp bölgelerindeki fayları da sorgulayabilecekler. Vatandaşlarımız artık bulundukları bölgedeki fayların mevcudiyetini, fayların kaç büyüklüğünde deprem üretebileceğini ve en son ne zaman ve kaç büyüklüğünde deprem üretmiş olduğunu fayın üzerine tıklayarak görebilecekler. Deprem tarihi çok geçmişteyse o kadar yakın tehlike söz konusudur. Artık vatandaşlarımız rahatlıkla, kimseye ihtiyaç duymadan bu bilgileri ‘deprembis’ üzerinden görebilecekler” şeklinde konuştu.
Deprembis ticari amaçla kullanılmıyor.
Prof. Dr. Kutoğlu, projenin sosyal sorumluluk çerçevesinde geliştirildiğini belirterek, ‘deprembis’ internet sitesinin ticari amaçla kullanılmadığını ve bu nedenle sistemdeki yoğunluğu önlemek için her kullanıcının günlük sorgulama sayısını 10 ile sınırlandırdıklarını söyledi. 3. aşamada, güncellenmiş fay haritalarındaki bilgileri sisteme dahil edeceklerini belirten Kutoğlu, “3’üncü fazda, çalışmaya devam ediyoruz. Bu fayların hareket hızlarını da koyacağız. Ortalama kaç senede bir deprem üretir bunları da üzerine koyacağız. Dolayısıyla geçmiş depremden bu yana geçen süreye bakıldığı zaman tehdidin ne kadar yakın olduğu görmek mümkün olacak. Bunlar, uluslararası kuruluşlarca servis edilen fay haritaları. Biz Maden Tetkik Arama’nın (MTA), haritalarını da sayısallaştırıyoruz onları da sayısallaştırdıkça haritamızda onlar da bulunacak” ifadelerini kullandı.
Kaynak: Hürriyet