İstanbul Sanayi Odası (İSO), “İSO Türkiye’nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu-2023” raporunu paylaştı. Rapora göre, KOBİ niteliğindeki şirketlerin üretimden satışları, 2022’ye göre yüzde 42,2 artarak 695 milyar liradan 988 milyar liraya yükseldi. Ancak, yıl sonu enflasyon verisinden arındırıldığında, üretimden satışların reel olarak yüzde 13,7 gerilediği belirlendi.
İhracat ve karda düşüş var
İSO İkinci 500’ün ihracatı, yüzde 6,5 düşüşle 15 milyar dolara gerilerken, Türkiye’nin genel sanayi ihracatı ise binde 2 oranında düşüş göstererek 245,6 milyar dolara indi. Faaliyet karı yüzde 44,9 artarak 145,5 milyar liraya çıksa da, faaliyet karlılığı oranı yüzde 12,6’da sabit kaldı. Vergi öncesi kar ve zarar toplamı yüzde 26,8 artarak 94,7 milyar liraya yükseldi, fakat satış karlılığı oranı yüzde 9,4’ten yüzde 8,2’ye düştü.
Raporla ilgili diğer detaylar şu şekilde:
Net kambiyo zararı ve finansman giderleri
Net kambiyo zararı neredeyse 5 katına çıkarak 4,1 milyar liraya ulaştı. Finansman giderleri yüzde 103,1 artarak 65,6 milyar liraya yükseldi. Finansman giderlerinin faaliyet karına oranı 12,9 puan artışla yüzde 45,1’e çıktı.
Enflasyon muhasebesinin etkisi
Enflasyon muhasebesi uygulaması, İSO İkinci 500’ün bilanço büyüklüklerinde önemli değişikliklere yol açtı. Aktif toplamı yüzde 110,4 artarak 1,4 trilyon liraya ulaşırken, öz kaynaklar yüzde 152,1 artarak 740 milyar liraya yaklaştı. Toplam borçlar ise yüzde 76,7 artarak 641 milyar liraya çıktı.
Teknoloji ve AR-GE harcamaları
Düşük teknoloji yoğunluklu sanayiler yüzde 44,6 ile en yüksek payı aldı. Orta-yüksek ve yüksek teknolojili sektörlerin payında kısmi bir iyileşme görüldü. AR-GE yapan kuruluş sayısı 2023’te 227’ye düşerken, AR-GE harcamaları yüzde 41,5 artarak 3,9 milyar liraya ulaştı.
İstihdam ve maaş artışları
2023’te İSO İkinci 500’ün istihdamı yüzde 9,1 artarak 285 bin kişiye ulaştı. Aynı yıl maaş ve ücretlerdeki artış ise yüzde 131,4 oldu.
İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan’ın değerlendirmesi
İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, yüksek jeopolitik gerilimler, artan kutuplaşma ve sıkı para politikalarının sanayi üzerindeki baskısına dikkat çekti. Bahçıvan, ekonomiyi rasyonel zemine çekmeye yönelik politikaların sanayi finansman ve faaliyet koşullarına yansımalarının görüldüğünü belirtti. İSO İkinci 500 kuruluşlarının, zorlu ekonomik koşullara rağmen, Türkiye ekonomisine katkı sağlamaya devam ettiğini vurguladı.
Kaynak: AA