YTÜ Elektrik-Elektronik Fakültesi Biyomedikal Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Ali Akpek ve ekibi, kalp damar hastalıklarının tedavisinde insanlara biyolojik kalp kapakçığı nakli yapabilmek amacıyla yeni bir proje başlattı. Bu proje kapsamında, mevcut mekanik ve domuzdan elde edilen biyoprostetik kalp kapakçıklarına alternatif olarak koyun kalp kapakçıkları üzerine yoğunlaşıldı. Bu kapakçıkların üzerine insan hücreleri eklenerek, yenilikçi bir kalp kapakçığı implantı üretildi.
Prof. Dr. Akpek, AA muhabirine verdiği demeçte, üniversitenin desteğiyle iki yıl önce bu projeye başladıklarını açıkladı. Kalp kapakçıkları hastalıklarının tedavisinde mekanik ve domuzdan elde edilen biyoprostetik kapakların kullanıldığını belirten Akpek, “Mekanik kalp kapakları kullanıldığı zaman tromboz adını verdiğimiz bir sorunla karşılaşıyoruz. Kan pıhtıları bu mekanik kalp kapakçıkları üzerinde birikiyor ve kısa zamanda bu kalp kapakçıklarını işlevsiz duruma düşürebiliyor. Bu olduğu zaman özellikle küçük çocuklarda kalp kapakçığı ameliyatının tekrar tekrar gerçekleşmesi olasılığı ortaya çıkıyor” dedi.
Kalp kapakçığı hastalıklarında biyoprostetik kapakçıklar kullanılıyordu.
Akpek, kalp kapakçığı hastalıklarında genellikle domuzdan elde edilen biyoprostetik kapakçıkların kullanıldığını belirterek, “Domuzdan alınan kalp kapakçıklarını öncelikle domuz hücrelerinden arındırıp, ondan sonra insanlarda kullanabiliyoruz ancak bu süreç çok yüksek hassasiyet gerektiren bir işlem. Çünkü yüzde 1’lik, hatta 0,1’lik bir hata dahi gerçekleştiği zaman -eser miktarda dahi geriye domuz hücresi kaldığı takdirde- domuzdan insana endojen retrovirüs olarak tanımlanan çok ciddi rahatsızlıklar geçebiliyor” şeklinde konuştu.
Akpek, koyun kalp kapakçıkları üzerinde yapılan çalışmaların, kalp kapakçığı hastalıklarına yenilikçi bir çözüm sunma potansiyeline dikkat çekti.
“Biz çalışmamızda merinos ırkı koyunlardan elde ettiğimiz kalp kapakçığını aldık ve bunu hücresizleştirdik. Bizim çalışmamıza kadar bu kalp kapakçığı çok tercih edilmiyordu. Çünkü biyomekanik ve biyouyumluluk özelliklerinin zayıf olduğu düşünülüyordu. Güncel doku mühendisliği metotlarıyla bunları geliştirdik ve hem biyomekanik hem de biyouyumluluk özelliklerini geliştirerek önce hücresizleştirme adını verdiğimiz süreçte kalp kapakçığından koyun hücrelerini arındırdık. Ondan sonra insan hücreleri ekerek laboratuvar ortamında, karakterizasyon işlemlerini gerçekleştirdik. Bu sayede koyundan alınan kalp kapakçıklarının da insanlarda kullanılabileceğini laboratuvar ortamında ispat ettik. Bir sonraki kademe olarak klinik aşamaya geçeceğiz ve geliştirdiğimiz kalp kapakçıkları insanlarda kullanılacak.”
Prof. Dr. Ali Akpek, mekanik ve domuz kaynaklı biyoprostetik kalp kapakçıklarının birçok durumda yeterince işlevsel olmadığını ve kalp kapakçığı hastalıkları için yeterli alternatif sunamadığını belirtti. Ancak, koyun kalp kapakçığından elde ettikleri yeni implantın bu sorunlara etkili bir çözüm getireceğini ifade etti.
Kaynak: AA
