Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nden mezun olan ve aynı üniversitede yüksek lisansını tamamlayan Mete Öztürk, eski çağ tarihi alanında çalışıyor. 2021 yılında definecilerin tarihi eserleri paylaştığı gizli Facebook gruplarını keşfeden Öztürk, bu gruplara üye oldu ve paylaşılan fotoğraf ve bilgileri arşivlemeye başladı. Definecilerin eline geçen eserlerin koruma altına alınması için çaba harcayan Öztürk, bu süreçte önemli bir görev üstlendi.
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Mezunu Öztürk, Definecilik ve Kaçakçılıkla Mücadelede Sosyal Medyadan Faydalanıyor
Definecilerin paylaştığı fotoğrafların ve bilgilerin kaydedilmesi gerektiğini düşünen Mete Öztürk, definecilerin buldukları yazıtların içinden değerli eşyalar çıkması umuduyla bu yazıtları tahrip ettiğini gözlemledi. Defineciler, tarihi eserlerin üzerindeki yazıların herhangi bir defineye işaret edip etmediğini anlamak için bu eserleri grupta paylaşıyor. Öztürk, paylaşılan fotoğrafları analiz ederek kayıt altına alıyor ve Kültür ve Turizm Bakanlığı‘na bildiriyor.
Öztürk, definecilik sektöründe metal dedektörü, av tüfeği ve tabanca satan kişilerin de bu gruplarda aktif olduğunu belirtti. Bu kişilerin grubun aktif kalmasını sağlamak için yalan yanlış yorumlar yazdığını ifade etti. Ayrıca, definecilerin grupta paylaştıkları yazıtların konumunu gizli tuttuklarını ve emniyet veya Kültür Bakanlığı’ndan birilerinin grupta olmasından endişe ettiklerini dile getirdi.
Tarihi Eserlerin Korunması ve Arşivlenmesi
Kültür ve Turizm Bakanlığı’na çok sayıda fotoğraf göndererek şikâyette bulunan Öztürk, bu eserlerin kaybolmaması için arşivlediğini belirtti. Bakanlık, eserlerin bilimsel bir çalışma için kullanılmasının mevzuata uygun olmadığını, ancak bulunan eserlerin yayımlanabilmesi için gerekli izinlerin verilebileceğini söyledi. Öztürk, definecilerin hoyratça tahrip ettiği yazıtların kayıt altına alınmasının önemini vurguladı ve şu ana kadar arşivlediği yazıtlardan birinin bulunması halinde yayımlanabilmesi için destek olabileceklerini belirtti.
Sosyal Medya Gruplarında Definecilik
Mete Öztürk, üye olduğu 8 Facebook grubunda yüz binlerce kişinin olduğunu ve bu grupların herkese açık olmadığını belirtti. Grup kurallarına bağlı kalmak için üye olurken bazı sorular sorulduğunu söyledi. Öztürk, şu ana kadar 97 yazıt fotoğrafını defterine kaydettiğini ve 100’e yakın eserin yanı sıra bin 128 yazıt fotoğrafı ve ekran görüntüsünü tuttuğunu ifade etti. Bu eserlerle ilgili olarak ikinci şikâyetini oluşturmak için hazırlık yaptığını söyledi.
Tarihi Eser Kaçakçılığı ve Hukuki Yaptırımlar
Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Zafer İçer, kültür ve tabiat varlıklarının izinsiz araştırılması ve onlara zarar verilmesi hakkında çeşitli yaptırımların olduğunu belirtti. Kanun kapsamındaki ilgili maddeye göre taşınmaz kültür tabiat varlıklarına zarar verenler ile izin almadan bu yapılar üzerinde fiziki müdahalede bulunanlara 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ve 5 bin güne kadar adli para cezası verileceğini ifade etti.
Kaynak: Hürriyet
