NASA‘nın açıklamasına göre, Perseverance keşif aracının incelemekte olduğu bulgular üzerinde çalışan bilim insanları, milyarlarca yıl önce mikrobik yaşam barındırmış olabileceğine dair ipuçları taşıyan bir kaya buldu.
Bilim insanları, Büyük Kanyon’daki bir şelaleden esinlenerek “Cheyava Şelalesi” (Cheyava Falls) adını verdikleri bir ok ucu şeklindeki kaya üzerinde yapılan araştırmalar, Mars’ın geçmişte mikroskobik yaşam barındırıp barındırmadığına dair önemli ipuçları sundu. Perseverance gezgini üzerinde bulunan cihazlarla yapılan incelemeler, 1 metre uzunluğunda ve 60 santimetre genişliğindeki bu kayanın, eski yaşam belirtilerini yansıttığını ortaya koydu.
Perseverance keşif aracı tarafından bir kaya parçası bulundu.
Perseverance keşif aracı tarafından keşfedilen bir alanda milyarlarca yıl önce akan suyun izlerini ve muhtemelen yaşam formlarına ait kimyasal işaretler ve yapılar sergilendiği tespit edilen bir kaya parçası bulundu. Perseverance’ın incelediği 22’nci kaya örneği olan “Cheyava Şelalesi”, 21 Temmuz’da, Jezero Krateri’ne uzun zaman önce akan su tarafından oyulmuş 400 metre genişliğindeki eski bir nehir vadisi olan Neretva Vallis’in kuzey kenarında keşfedildi. Perseverance keşif aracındaki “Organikler ve Kimyasallar için Yaşanabilir Ortamların Raman ve Lüminesans ile Taranması (SHERLOC)” cihazı tarafından birkaç kez taranan Cheyava Şelalesi’nin organik bileşenler içerdiği belirlendi. Bu karbon bazlı moleküller yaşamın temel yapı taşları olarak kabul edilse de, biyolojik olmayan süreçlerle de oluşabilecekleri ifade edildi.
California Teknoloji Enstitüsü’nden Perseverance proje ekibi üyesi Ken Farley, “Cheyava Şelalesi, şu ana kadar Perseverance tarafından incelenmiş en etkileyici, karmaşık ve potansiyel olarak en önemli kaya örneği. Bu kaya üzerinde organik maddeler ve mikrobik yaşamın enerji kaynağı olarak kullanabileceği kimyasal reaksiyonları gösteren belirgin renkli noktalar bulduk. Ayrıca yaşam için gerekli suyun kayanın üzerinden geçtiğine dair ilk ikna edici bulguları da elde ettik. Ancak, bu kayanın oluşum süreci ve çevresindeki kayaların ‘Cheyava Şelalesi’ni nasıl ısıttığı ile bu özelliklerin nasıl oluştuğunu henüz tam olarak anlamış değiliz.” şeklinde konuştu.
Kesin sonuçlar için ek araştırmalar gerekiyor.
“Cheyava Şelalesi”nde, büyük beyaz kalsiyum sülfat damarları ve Mars’a özgü paslı kırmızımsı rengin kayaya özgü minerallerden biri olan hematitin varlığını düşündüren madde şeritleri bulunuyor. Bu kırmızı alanlara yakından bakıldığında, leopar desenine benzeyen siyah maddelerle çevrili düzensiz şekilli, milimetrik boyutta kirli beyaz lekeler gözlemlendi. Perseverance’ın “X-ışını Litokimyası için Gezegensel Enstrüman (PIXL)” cihazı, bu siyah lekelerin hem demir hem de fosfat içerdiğini belirledi. Perseverance ekibinden Avustralya’daki Queensland Üniversitesi astrobiyoloğu David Flannery, “Bu noktalar büyük bir sürpriz. Dünya’da benzer özelliklere sahip kayalar genellikle yeraltında yaşayan mikropların fosilleşmiş kalıntılarıyla ilişkilendirilir.” yorumunda bulundu.
Öte yandan, kayada tespit edilen milimetre büyüklüğündeki olivin kristalleri ile sülfatın, gezegendeki magmanın kristalleşmesi sonucunda oluşmuş olabileceği ve ekstrem sıcaklıklarda kayaya yapışarak biyolojik olmayan süreçlerle leopar desenlerini meydana getirmiş olabileceği ihtimalleri de söz konusu. Bilim insanları, gözlemlenen izlere ilişkin çeşitli görüşleri de değerlendiriyor ve antik yaşam hakkında kesin sonuçlara ulaşmak için ek araştırmaların yapılmasının gerektiğini ifade ediyorlar.
Kaynak: Dünya
