Bilim insanları, 2017 yılından bu yana Tunceli’nin Pülümür ilçesinde var olan yeni bitki türlerinin keşfi ve kaydı için çalışmalar yürütüyor.
Bilim insanları tarafından arazide yürütülen çalışmada sadece iki köyde yetişen yeni bir bitki türü keşfedildi.
Yeni bitki türünün adı Pülümür Çarşağı oldu.
Bilim insanları tarafından Tunceli’de yeni bitki türlerinin keşfi ve kaydı için çalışmalar yürütüyor. Yürütülen çalışmalar kapsamında bilim insanları, sadece iki köyde yetişen yeni bir bitki türü keşfetti. Bilim insanları, Çarşak Otu cinsi türe Pülümür Çarşağı ismi verdi. Bitki türünün tespiti konusunda çalışmalara dahil olan Doç. Dr. Mehmet Yavuz Paksoy, Pülümür Çarşağı’nın çok küçük bir alanda yayıldığını ve madencilik ile otlatma nedeniyle neslinin tehlikede olduğunu söyledi. Paksoy yaptığı açıklamada, “Bu çalışmalar sonucunda Boraginaceae (Hodangiller) familyasına ait Çarşak otu olan yeni bir türü keşfettik. Bitkimizin yayılışı Pülümür’ün Karagöz ve Şampaşakaraderben köyü olmak üzere sadece iki lokalde bilinmektedir. Onun dışında bitkinin yayılışını tespit edemedik. Yani hem Türkiye hem dünya için sadece Pülümür’de iki köyde yayılışı olan bir bitkiden bahsediyoruz.” ifadelerini kullandı.
Bitki 1800 ile 2000 rakımda yayılış gösteriyor.
Keşfedilen bitki türü hakkında bilgi vermeye devam eden Doç. Dr. Mehmet Yavuz Paksoy, “Şampaşakaraderbent bölgesinde step diyebileceğimiz bölgede Karagöz köyünde ise taşlık, çalılık steplerde yayılışı var. Popülasyonu aşırı zengin değil. Küçük taş ve kaya parçalarının arasında öbek oluşturan küçük popülasyonlar mevcut. Bu yüzden bitki zarar görme tehlikesi altında. Çünkü bölgede madencilik faaliyetleri yapılmaktadır. Bitkinin yetişmiş olduğu toprak maden toprağı olarak kullanılacağından bitkimizin nesli tehdit altındadır. Bu yüzden bu faaliyetlerin durdurulması veyahut başka bölgelere kaydırılması gibi seçenekler ya da bu bitkiyi koruma altına alabilecek faaliyetler yapılmalıdır. Çok geniş alanlarda yayılış gösteren bir bitki değil. Ayrıca tohumdan üremesi de çok geç olan bir bitki. Yayılışının olduğu bölgenin toprağı tahrip edildiği anda bitkinin nesli tehlike altına giriyor. Şampaşakaraderbent tarafında da aşırı otlatma var. Karagöz’de de maden faaliyeti var. Hem otlatma hem de maden baskısı altında olduğu için bitkimizin nesli tehlike altına girebilir. Bu nedenle duyarlı davranmamız gerekiyor.“ diyerek halka uyarıda bulundu.
Paksoy, Tunceli’nin bitki zenginliğine dikkat çekti.
2017’den bu yana yürütülen çalışmalarda bilim insanlarının Tunceli’de 922 bitkiyi tespit ettiğini söyleyen Paksoy, “Daha önceki çalışmalarda tüm Tunceli’de 922 bitki olduğu literatüre geçmişti. Ama bizim yaptığımız çalışmada Pülümür ilçesinde bulduğumuz tür sayısı 957 ve bunlardan 115’i endemik içlerinde 5 bitki de lokal endemik. Çalışmalarımız devam ediyor. 2023-2024 yılında topladığımız bitkiler bu listeye dahil edilmedi şu an için. Teşhisleri yapıldıktan sonra bu bitkileri de ekleyeceğiz listemize. Sırf bu çalışmadan yola çıkarak diğer ilçeleri de katarsak 2 bine yakın bitkiye ulaşacağımız rahatlıkla düşünüyoruz.“ ifadelerini kullandı.
Kaynak: Cumhuriyet
