İnsan beyni, duyusal deneyimleri birleştirerek renk, tat ve şekil gibi farklı algıları birbirine bağlayabiliyor. Örneğin, kırmızı ve pembe tonlar tatlılıkla, sarı ya da yeşil ekşilikle ilişkilendirilirken, beyaz genellikle tuzluluk, kahverengi ve siyah ise acılık çağrıştırıyor. Oslo’daki BI Norveç İşletme Okulu‘ndan Carlos Velasco ve ekibinin yürüttüğü bir araştırma, bu çapraz modal bağlantıların yapay zekâ algoritmalarında da görüldüğünü ortaya koydu.
Araştırmacılara göre, insanlar yalnızca tat alma değil, görme ve işitme gibi duyularını da bir arada kullanarak yiyecek algısını şekillendirebiliyor. Örneğin, bir şarabın tadı, bardağın rengine veya ortamda çalan müziğe göre değişiklik gösterebiliyor. Velasco, bu “çapraz modal yazışmalar”ın neredeyse sürekli olarak gerçekleştiğini ve özellikle sinestezi gibi nadir durumlarda daha yoğun hissedildiğini belirtiyor.
Yapay Zekâ renk ve tatlar algısı, pazarlama stratejilerini nasıl şekillendiriyor?
Bu fenomenin, pazarlama ve gıda endüstrisinde etkili bir araç olarak kullanılabileceği düşünülüyor. Japonya’da yapılan bir çalışmada, acı çikolatanın pembe ambalajda daha tatlı algılandığı gözlemlendi. Tokyo Üniversitesi’nden Kosuke Motoki, “Tüketicilerin bu duyusal bağlantılar yoluyla algıları etkilenebilir, bu da ambalaj tasarımında önemli bir rol oynayabilir” diyor.
Velasco ve ekibi, yapay zekâ sistemlerinin de benzer duyusal bağlantılar kurup kuramayacağını test etmek için ChatGPT gibi üretken yapay zekâ araçlarına aynı soruları yöneltti. Örneğin, yapay zekâdan “Kırmızı rengi 1’den 10’a kadar bir ölçekte ne kadar tatlı bulduğunu” puanlaması istendi. Elde edilen sonuçlar, yapay zekânın insan beyninde yaygın olarak görülen çapraz modal bağlantıları yansıttığını gösterdi.
Yapay zekâ eğitim verilerinden duyusal algıları öğreniyor.
Oxford Üniversitesi’nden Charles Spence, yapay zekâların bu algıları muhtemelen eğitim verilerinden öğrendiğini belirterek, “Yapay zekâ, insan beyni gibi çevreden öğrendiği duyusal bağlantıları yeniden üretebiliyor” dedi. Bilim insanları, yapay zekâ destekli araçların, duyusal bağlantılardan yararlanarak pazarlama ve ürün tasarımında devrim yaratabileceğini öne sürüyor. Velasco, gelecekte yapay zekânın çapraz modal yazışmaları daha derinlemesine incelemek ve henüz keşfedilmemiş bağlantılar için hipotezler oluşturmak için kullanılabileceğini ifade etti.
Kaynak: BBC
