Enflasyonist ortamda alım gücünün azalması, artan kiralar ve konutta bozulan arz-talep dengesi Türkiye’de barınma krizini derinleştiriyor. Kiraya yüzde 25 zam sınırının sona ermesinin ardından ekonomi yönetimi cephesinden yeni bir hamle geldi. İkinci vergi paketinde, boş evlerin de dahil olduğu gayrimenkul alım, satım ve kiralanmasına yönelik ek vergiler yer alıyor.
Dünya gazetesine göre, bu paketin tatil dönüşü Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin gündemine gelmesi bekleniyor. İstanbul’da su faturalarına dayanarak 600 bin evin boş tutulduğu tahmin ediliyor. Bu evlerin vergilendirilmesi hedefleniyor. Uzmanlar, bu verginin kiralık piyasasına yeni arz kazandırabileceğini, fiyat artışını yavaşlatabileceğini, ancak konuta yatırımı caydırabileceğine dikkat çekti.
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre konut ve kira harcamaları
TÜİK Hane Halkı Tüketim Harcaması 2023 verilerine göre, vatandaşlar en fazla harcamayı yüzde 23,9 ile konut ve kiraya yapıyor. Tek kişilik hanelerde bu oran yüzde 31,8’e çıkıyor. Bu durum, vatandaşların kira ödemeleri için diğer harcamalarından kısmasına neden oluyor.
Uzmanlardan çözüm önerileri
Gayrimenkul uzmanları, özel sektörün vergi teşvikiyle kiralık konut üretmesi gerektiğini belirtiyor. İstanbul Ticaret Odası (İTO) Gayrimenkul Komitesi Başkanı Hakan Akdoğan, yüzde 25 sınırının kalkmasıyla boş konutların piyasaya çıkabileceğini ve fiyatların normalleşebileceğini ifade etti. Denge Değerleme Genel Müdür Yardımcısı Ahmet Arslan, verginin kiralık konut arzını artırabileceğini ve kira fiyatlarını düşürebileceğini belirtti. Ancak bazı mülk sahipleri mevcut kiracılara ek maliyet yansıtabilir, bu da kiraları yükseltebilir.
Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Ahmet Büyükduman, konut sahiplerinin kiraya vermek üzere teşvik edilmesi gerektiğini söyledi. Örneğin, 50 metrekareden küçük konutlara emlak vergisi muafiyeti veya devlet arsası sağlanabilir. Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, kademeli bir vergilendirmenin daha adil olacağını belirtti ve böyle bir düzenlemenin konut piyasasında hareketlilik yaratacağını ifade etti.
Boş evlere getirilecek ek vergi paketi barınma krizini önleyecek mi?
Yüksek Şehir ve Bölge Plancısı Müberra Oflaz, verginin yatırım amaçlı gayrimenkul edinilmesine olumsuz etki edebileceğini ve konut yatırım piyasasını bozabileceğini söyledi. Erişilebilir fiyatlı konutların üretimi için kamu-müteahhit ve finans iş birliğinin şart olduğunu belirtti.
Bu yeni vergi paketi ile Türkiye’de konut piyasasında önemli değişiklikler bekleniyor. Boş evlere getirilecek ek vergi paketinin barınma krizini ne ölçüde hafifleteceği ise zamanla görülecek.
Kaynak: GerçekGündem