Suriye’nin Umm el-Marra antik kentinde yapılan kazılar, bilinen en eski alfabetik yazıya dair çarpıcı bir bulguyu gün yüzüne çıkardı. ABD’deki Johns Hopkins Üniversitesi’nden bir ekip, MÖ 2400’lere tarihlenen ve parmak uzunluğunda kil silindirlere kazınmış yazıları inceleyerek, bu yazı biçiminin bilinen diğer alfabetik yazılardan yaklaşık 500 yıl daha eski olduğunu belirledi.
Perşembe günü Amerikan Denizaşırı Araştırmalar Derneği‘nin yıllık toplantısında sunulacak olan bulgular, alfabelerin kökeni ve ilk uygarlıklar üzerine bildiklerimizi altüst edecek nitelikte. Kazıyı yürüten arkeolog Glenn Schwartz, “Alfabetik yazı, insanların yaşam biçimlerini, düşünme ve iletişim kurma şekillerini köklü bir şekilde değiştirdi” dedi.
Kil silindirlere kazınmış semboller, alfabetik yazının en eski örneği olabilir.
Kil silindirlere kazınmış semboller, alfabetik yazının bilinen en eski örneği olabilir. Bilim insanları, bu yazı biçiminin, dili sadece kraliyet ve seçkin sınıflara değil, halkın daha geniş kesimlerine de erişilebilir hale getirdiğini belirtiyor. Dr. Schwartz ve ekibi, bölgedeki erken kentsel yerleşimlerin gelişimini ve daha küçük şehirlerin ortaya çıkışını araştırıyor.
Kazılar, Tell Umm-el Marra’da 16 yıldır devam ediyor ve bu alanda daha önce MÖ 3500 ile 2000 yılları arasına tarihlenen Erken Tunç Çağı’na ait mezarlar ortaya çıkmıştı. Bu mezarlardan birinde, altın ve gümüş takılar, bozulmamış çömlekler ve bir mızrak ucu gibi eserler bulunmuştu. Yeni keşif, bu mezarlardan birinde bulunan dört kil silindiri içeriyor.
Araştırmacılar, MÖ 2400’lere ait alfabetik yazının tarihini doğruladı.
Dr. Schwartz, bu silindirlerin, bir tür etiketleme amacıyla kullanılmış olabileceğini belirtti: “Kil silindirler üzerindeki küçük delikler, bunların başka bir nesneye bağlanmış ve muhtemelen bir tür etiket işlevi gördüğünü düşündürüyor. Belki de bir kabın içeriğini, kaynağını ya da sahibini belirtiyorlardı” dedi. Ancak yazının ne anlama geldiği hakkında kesin bir bilgi bulunmamakta, bu konuda yalnızca spekülasyon yapılabiliyor.
Araştırmacılar, karbon tarihleme tekniklerini kullanarak, silindirlerin ve yazının MÖ 2400’lere ait olduğunu doğruladı. Bu bulgu, bugüne kadar bilinen en eski alfabetik yazıdan yaklaşık 500 yıl öncesine tarihleniyor. Dr. Schwartz, “Önceden, akademisyenler alfabenin Mısır’da veya çevresinde MÖ 1900’lerden sonra icat edildiğini düşünüyorlardı. Ancak bizim bulduğumuz eserler, alfabenin kökenlerinin çok daha eski ve farklı bir bölgede olabileceğini gösteriyor” ifadelerini kullandı.
Kaynak: Independent