Mars’ta yıl boyunca etkileyici bir “kış” sahnesi yaşanıyor, ancak bu kar görüntüsü, Dünya’dakinden oldukça farklı. Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) Mars Express misyonu ve NASA’nın Mars Keşif Uydusu tarafından çekilen görüntüler, Mars’ın güney kutbunda yer alan Australe Scopuli bölgesindeki karbon dioksit buzunun oluşturduğu çarpıcı manzaraları gözler önüne seriyor.
ESA’nın Mars Express misyonuna bağlı Alman yapımı Yüksek Çözünürlüklü Stereo Kamera (HRSC) tarafından Haziran 2022’de ve NASA’nın HiRISE kamerasıyla Eylül 2022’de çekilen görüntüler, güney kutbunda yer alan 8 metre kalınlığındaki karbon dioksit buzu tabakasını sergiliyor. Bu buz tabakası, Mars’ta yıl boyunca varlığını koruyor. Bu sahneler her ne kadar kış mevsimini çağrıştırsa da görüntüler aslında yaz mevsimine ait. Mars’ta yaz aylarında bile güney kutbunda sıcaklık -125°C’ye kadar düşüyor, bu nedenle “kar” tamamen donmuş karbon dioksitten oluşuyor.
NASA ve ESA, Mars’taki mevsimsel süreçleri detaylı görüntülerle kaydetti.
Görüntülerdeki koyu ve açık renkli şeritler, toz ve buzun bir araya geldiği katmanları oluşturuyor. Bu toz, genellikle buzun derinliklerinde bulunuyor; ancak mevsimsel ısınma süreciyle yüzeye çıkıyor. Karbondioksit buzunun erime sürecinde oluşan gaz cepleri, basınç artışıyla küçük patlamalar yaratarak buzun altındaki karanlık tozu havaya fırlatıyor. Bu toz, rüzgarın etkisiyle yüzeyde kıvrımlı desenler oluşturuyor.
Bu süreç, Mars yüzeyinde “örümcek benzeri” desenlerin ortaya çıkmasına da neden oluyor. Yaz aylarında güneş ışığının ısısıyla karbondioksit buzu doğrudan buharlaşarak dinamik ve benzersiz bir yaz manzarası yaratıyor. NASA’nın HiRISE kamerası, Eylül 2022’de Mars’ın kuzey yarımküresindeki kumullar üzerinde ince buz tabakaları ve don görüntüleri kaydetti. Bu buz tabakası, kumulları aşındırıcı rüzgârlara karşı koruyarak, bahar erimesine kadar sabit kalmasını sağlıyor.
Mars’ın “kış harikası” yaz mevsiminin dinamik güzelliğini gösteriyor.
Mars’ın etkileyici “kış harikası”, aslında yaz mevsimine ait doğal bir gösteri. Her ne kadar pastoral bir kış manzarası gibi görünse de, bu görüntüler Mars’ta gaz jetlerinin toz savurduğu, hareketli ve soğuk bir yaz sahnesini temsil ediyor. Dünyadan oldukça farklı olsa da, Mars’ın bu olağanüstü doğa olayları, bilim insanlarına Kızıl Gezegen’in dinamik atmosferi ve yüzey süreçleri hakkında eşsiz bilgiler sunuyor.
Kaynak: Space