Biyolojik olarak parçalanamayan nanoplastikler, çeşitli yollarla doğal ekosistemlere sızabiliyor. Bu parçacıklar, bazen kasıtlı olarak üretilirken, bazen de mevcut mikroplastiklerin parçalanması sonucu oluşuyor. Nehirler, drenaj ağları, lastik aşınması, tarımsal akışlar ve atık su arıtma tesisleri gibi kaynaklar, bu kirleticilerin çevreye yayılmasına neden oluyor.
Missouri Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, suyu mikroskobik plastiklerden arındırmak için geliştirdikleri yeni bir yöntemi tanıttılar. Bu yöntem, düşük toksisiteye sahip doğal sıvı bileşenler kullanarak mikroskobik kirleticileri etkili bir şekilde temizlemeyi vaat ediyor. Araştırmacılar, nanoskopik polistiren boncukların tatlı ve tuzlu sudan yaklaşık yüzde 98 oranında çıkarılabildiğini belirttiler.
Nanoplastik sorununa uygun maliyetli çözüm.
Geliştirilen çözücü, suyun yüzeyinde bir tür yağ gibi hareket ediyor. Araştırmacılar, “Bu çözücü, su yüzeyinde yüzen bir tür yağ gibi davranıyor ve hızlı bir karıştırma ile sıvı sudaki mikroskobik plastikleri topluyor” diye açıklıyorlar. Yüzeyde biriken plastik parçacıklar, pipetle emilerek uzaklaştırılıyor. Tuzlu suda bu yöntem, polistiren kirleticilerin yüzde 98’ini temizlemeyi başardı.
Bu yeni teknik, büyük su kütlelerinde nanoplastik kirliliğiyle etkili ve ölçeklenebilir bir şekilde mücadele edebilme potansiyeline sahip. Araştırmacılar, bu yöntemin “nanoplastik sorununa uygun maliyetli ve potansiyel olarak sürdürülebilir bir çözüm” sunduğunu savunuyorlar. Gelecekte, bu yöntem kimyasallar gibi diğer kirleticilerin sudan temizlenmesi için de yararlı olabilir.
Gelecek çalışmalarda, çözücünün maksimum kapasitesini belirlemeyi ve çözücülerin geri dönüştürülebilirliğini artırmayı hedefliyorlar.
Kimyager Gary Baker, “Stratejimiz, büyük hacimli bir sudan plastik parçacıkları emmek için az miktarda tasarımcı çözücü kullanıyor. Şu anda bu çözücülerin kapasitesi tam olarak anlaşılabilmiş değil. Gelecekteki çalışmalarımızda, çözücünün maksimum kapasitesini belirlemeyi ve gerektiğinde birden fazla kez yeniden kullanılmalarını sağlayacak yöntemleri araştırmayı planlıyoruz” şeklinde bilgi veriyor. Bu gelişmeler, su kaynaklarındaki plastik kirliliğiyle mücadelede önemli bir adım olarak değerlendiriliyor ve bu yöntemin geniş ölçekli uygulamalar için umut verici bir çözüm sunduğu düşünülüyor.
Kaynak: Science Alert