Avrupa Birliği’nin (AB) Copernicus uydu izleme sistemi tarafından yapılan ölçümlere göre dünya genelinde mart, nisan ve mayıs ayları tarihin en sıcak ilkbahar mevsimi olarak kaydedilirken, 2024 yılı da bu rekorlara katıldı. Türkiye’de geçen kış ve ilkbahar aylarının sıcak geçmesinin ardından haziran ayında birçok şehirde termometreler 40 dereceyi aşarak bazı yerlerde tarihi sıcaklık değerlerine ulaştı.
Yüksek sıcaklıklar aynı zamanda yangın riskini de artırdı. Orman altı bitki örtüsü erken kuruduğu için yangınlar daha hızlı yayıldı. Orman yangını mevsiminin başladığı 1 Haziran’dan bu yana birçok şehirde çok sayıda yangın çıktı.
Bu dönem içerisinde 399 orman yangını kaydedildi.
Orman Genel Müdürlüğü verilerine göre, geçen yılın 1-21 Haziran döneminde Türkiye’de 84 orman yangını kaydedilirken, bu yılın aynı döneminde bu sayı yaklaşık beş kat artarak 399’a yükseldi. Geçen yıl bu dönemde yangınlar sonucu 41 hektar ormanlık alan zarar görürken, bu yıl ise zarar gören alan 2 bin 548 hektara ulaştı.
Aynı dönemde geçen yıl 155 orman dışı noktada yangın çıkarken, bu yıl ise 551 yerde yangın olayı yaşandı.
Çanakkale’den Adana’ya yüksek yangın tehlikesi
Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Murat Türkeş, AA muhabirine Türkiye’nin özellikle Çanakkale’den başlayarak Adana’ya kadar uzanan, yüksek yangın tehlikesi ve sıklığının olduğu bir yangın bölgesi bulunduğunu ifade etti.
Yangınların normalde yılın en sıcak dönemi olan 10 Temmuz – 20 Ağustos arasında daha sık görüldüğünü belirten Türkeş, son zamanlarda sıcak hava dalgasının mayıs ve eylül aylarını da içine alacak şekilde genişlediğini vurguladı.
Prof. Dr. Türkeş, haziran ayında yaşanan temmuz ve ağustos sıcaklıklarının, “İnsan kaynaklı iklim değişikliğinin ve küresel ısınmanın giderek hızlandığını ve daha fazla etkili olduğunu” gösterdiğini söyledi.
Türkiye’de iklim değişikliği nedeniyle orman yangınları sıklaşabilir.
Türkiye’de sıcaklığın orman yangınları açısından olumsuz etkilerine dikkat çeken Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Murat Türkeş, şu ifadeleri kullandı:
“Sıcaklığın giderek arttığı bir dünya, yağış rejiminin değişmesi ve Türkiye’nin giderek daha sıcak bir hale gelmesi, yaz aylarında kurak ve çok sıcak Akdeniz ikliminin etkisinin genişlemesi gibi faktörler, hava sıcaklıklarının yükselmesiyle birlikte ardışık sıcak hava dalgalarının sıklığının, süresinin ve şiddetinin artmasıyla birleşerek yaz kuraklığına neden oluyor. Bu durum, bitki örtüsünü, ormanları, makileri, tarım alanlarını ve meraları büyük yangınlara elverişli yakıt depoları haline getiriyor. Bu etkiyi özellikle haziranda gözlemliyoruz. Türkiye’de, iklim değişikliği ile birleşen yüksek yangın tehlikesi, orman yangınlarının daha sık ve daha büyük olma eğilimine girmesine neden oluyor.”
Prof. Dr. Türkeş, orman yangınlarına karşı geleneksel kriz tabanlı yönetimden risk tabanlı proaktif ve bütüncül yangın yönetimine geçilmesinin önemine vurgu yaptı.
Kaynak: aa.com