Palyaçolar, birçok kişi için korkutucu figürler olmaya devam ediyor. Koulrofobi olarak bilinen bu palyaço korkusu, dünya genelinde hem çocuklar hem de yetişkinler arasında yaygın bir olgu olarak kabul ediliyor. Ancak, bu korkunun kökenleri üzerine yapılan akademik araştırmalar henüz yeterince derinlemesine incelenmedi.
Uluslararası bir araştırma ekibi, palyaço korkusunun nedenlerini ve yaygınlığını keşfetmek için kapsamlı bir çalışma gerçekleştirdi. Bu çalışmada, 18 ile 77 yaşları arasında 987 katılımcıdan oluşan “Palyaço Korkusu Anketi” uygulandı. Elde edilen verilere göre, katılımcıların yüzde 53,5’i palyaçolardan en az bir derece korktuklarını ifade ederken, yüzde 5’i ise “aşırı derecede korktuklarını” belirtti.
Palyaçolardan korkma oranı, diğer fobilerle karşılaştırıldığında dikkat çekiyor.
Palyaçoların neden olduğu korkunun oranı, diğer birçok fobi ile karşılaştırıldığında dikkat çekiyor. Örneğin, hayvan korkusu yüzde 3,8, kan/enjeksiyon/yaralanma korkusu yüzde 3,0, yükseklik korkusu ise yüzde 2,8 oranında bildirildi. Araştırma ayrıca, kadınların palyaçolardan erkeklere göre daha fazla korktuğunu gösteriyor. Ancak bu farkın nedeni henüz net bir şekilde açıklanamamış durumda. Koulrofobinin yaşla birlikte azaldığı da araştırmada tespit edilen bir diğer önemli bulgu.
Korkunun kökenleri;
Araştırmanın bir sonraki aşamasında, katılımcılara palyaço korkusunun kökenlerine dair bir takip anketi uygulandı. Bu ankette, palyaço korkusunun sekiz olası nedeni değerlendirildi:
- Makyajın Korkutucu Etkisi: Palyaçoların makyajları, insan görünümünü abartarak korkutucu bir izlenim bırakabiliyor.
- Yüz Hatlarının Abartılması: Abartılı yüz hatları, doğrudan bir tehdit hissi uyandırabiliyor.
- Duygusal Sinirlerin Gizlenmesi: Palyaçoların makyajı, duygusal sinyalleri gizleyerek belirsizlik yaratıyor.
- Renklerin İğrenç Duygular Uyandırması: Palyaço makyajındaki renkler, ölüm ve yaralanma hissi uyandırabiliyor.
- Öngörülemeyen Davranışlar: Palyaçoların davranışları rahatsızlık yaratabiliyor.
- Aileden Öğrenilen Korkular: Palyaço korkusu, aile üyelerinden öğrenilmiş olabilir.
- Popüler Kültürdeki Olumsuz Tasvirler: Medyada yer alan olumsuz palyaço imajları korkuyu pekiştirebiliyor.
- Kişisel Korkutucu Deneyimler: Palyaçolarla yaşanan olumsuz deneyimler korkunun kökenlerinden biri olarak görülüyor.
McDonald gibi masum figürler bile palyaço korkusuna yol açabiliyor.
Araştırmada, popüler kültürdeki olumsuz palyaço tasvirleri en güçlü etken olarak öne çıkıyor. Stephen King’in “It” romanındaki Pennywise karakteri, bu korkunun nedenlerinden biri olarak gösteriliyor. Ancak Ronald McDonald gibi daha masum figürlerin bile korkuya yol açabildiği görülüyor.
Araştırma palyaçoların korkutucu bulunma nedenlerini anlamaya yönelik önemli bilgiler sunuyor. Ancak, hâlâ cevaplanması gereken birçok soru mevcut. Palyaçoların makyajları nedeniyle duygusal niyetlerini anlayamamamız, korkunun temel sebeplerinden biri olarak öne çıkıyor. Araştırmalar, koulrofobi üzerine daha fazla bilgi edinilmesi gerektiğini vurguluyor.
Kaynak: Science Alert