Yerbilimciler, Pasifik Okyanusu’nun altındaki Dünya mantosunun alt kısmını incelemek amacıyla deprem dalgalarını kullanarak şaşırtıcı bir keşif yaptı. Sismik dalgaların farklı şekillerde hareket ettiği bölgelerde, çevredeki erimiş kayalardan daha soğuk veya farklı bileşimlere sahip yapılar bulundu. Bu yapıların ne olduğuna dair net bir bilgi bulunmuyor, ancak araştırmacılar bu keşfi büyük bir gizem olarak tanımlıyor.
Bu tür yapılar, genellikle bir dalma-batma bölgesinde, yani tektonik plakaların okyanus tabanına batıp eridiği alanlarda bulunabilir. Ancak Pasifik Okyanusu’nun altında, bu tür bir levha hareketinin olmadığı biliniyor. Dolayısıyla, bu yapılar başka bir şekilde açıklanmak zorunda. Araştırma ekibi, bu derin yapıların hangi malzemedeki farklılıklardan kaynaklandığını ve bunun Dünya’nın iç yapısı için ne anlama geldiğini henüz çözebilmiş değil.
Dünya mantosundaki anomalilerin kökenleri hakkında farklı varsayımlar üzerine çalışmalar yapılıyor.
ETH Zürih Jeoloji Enstitüsü’nden doktora öğrencisi Thomas Schouten, “Yeni yüksek çözünürlüklü model sayesinde, Dünya’nın mantosunda bu tür anomalileri her yerde görebiliyoruz. Ancak bunların ne olduğunu ve hangi malzemenin bu örüntüleri oluşturduğunu bilmiyoruz” diyerek keşfin zorluklarına dikkat çekti. Bu kadar çok soğuk bölgenin varlığı, bunların farklı zaman dilimlerinde ve farklı kaynaklardan oluşmuş olabileceğini düşündürüyor.
Bu yapılar sadece son 200 milyon yılın dalma-batma plakalarına ait olmayabilir. Schouten, bu anomalilerin çeşitli kökenlere sahip olabileceğini belirterek, bunların belki de 4 milyar yıl önce mantonun oluşumundan kalan eski, silika bakımından zengin malzemeler veya milyarlarca yıl süren manto hareketlerinin bir sonucu olarak biriken demir zengini kayalar olabileceğini ifade etti.
Pasifik Okyanusu altındaki derin yapılar, Dünya mantosunun bilinmeyen yönlerini ortaya koyuyor.
Bu keşfin ne anlama geldiğini daha iyi anlayabilmek için daha fazla araştırma yapılması gerektiği vurgulandı. Şu an için, araştırmacılar sismik dalgaların hızlarına dayanarak çözüm üretmeye çalışıyor. Ancak, sadece bu verilere dayanarak tüm gizemleri çözmek oldukça zor görünüyor. Schouten, “Farklı dalga türlerinin hızlarını üretebilecek malzeme parametrelerini hesaplamamız gerekiyor. Esasen, dalga hızının ardındaki malzeme özelliklerine daha derinlemesine bakmamız şart” şeklinde açıklama yaptı.
Kaynak: IFLScience