Avrupa iklim servisi Copernicus’un Salı günü yaptığı açıklamaya göre, son birkaç yıl içinde kırılan bir başka sıcaklık rekoruna işaret ediyor.
Copernicus’un ön verileri Pazar günü küresel ortalama sıcaklığın 17.09 santigrat derece olduğunu ve geçen yıl 6 Temmuz’da kırılan rekoru 0.01°C ile geçtiğini gösteriyor. Hem Pazar günkü hem de geçen yılki rekor, 2016 yılında kırılan ve sadece birkaç yıllık olan 16.8°C’lik bir önceki rekoru da geride bıraktı.
İnsan kaynaklı iklim değişikliği olmasaydı, rekorlar bu kadar sık kırılmazdı ve yeni soğuk rekorları da sıcak rekorları kadar sık kırılırdı.
Copernicus Direktörü Carlo Buontempo yaptığı açıklamada, “Gerçekten şaşırtıcı olan, son 13 ayın sıcaklığı ile önceki sıcaklık rekorları arasındaki farkın ne kadar büyük olduğudur” dedi. “Şu anda gerçekten keşfedilmemiş bir bölgedeyiz ve iklim ısınmaya devam ettikçe, gelecek aylarda ve yıllarda yeni rekorların kırıldığını göreceğiz.”
Pazar günü hava neden bu kadar sıcaktı?
Copernicus’a göre, 2024 yılı son derece sıcak geçerken, Pazar gününü yeni bir bölgeye taşıyan şey, Antarktika’da her zamankinden çok daha sıcak geçen kış oldu. Geçen yıl Temmuz ayı başında rekor kırıldığında da güney kıtada aynı şey oluyordu. Ancak Pazar günü sadece Antarktika daha sıcak değildi. Kaliforniya’nın iç kesimleri 40°C’ye yaklaşan sıcaklıklarla kavruldu ve ABD’nin batısında iki düzineden fazla yangının çıkmasına neden oldu. Aynı zamanda Avrupa kendi ölümcül sıcak hava dalgasıyla kavruldu.
Gezegenin yaklaşık 120.000 yıldır gördüğü en sıcak seviyeler.
Berkeley Earth iklim bilimcisi Zeke Hausfather, 2024’ün 2023’ü geçerek kayıtlara geçen en sıcak yıl olma ihtimalinin yüzde 92 olduğunu belirterek, “Rekor kıran 13 ayın hemen ardından gelen bu durum kesinlikle endişe verici bir işaret” dedi. Temmuz ayı genellikle küresel olarak yılın en sıcak ayıdır, çünkü Kuzey yarımkürede daha fazla kara olduğu için buradaki mevsimsel modeller küresel sıcaklıkları yönlendiriyor.
Copernicus kayıtları 1940 yılına kadar uzanıyor, ancak ABD ve İngiltere hükümetleri tarafından yapılan diğer küresel ölçümler daha da geriye, 1880 yılına kadar gidiyor.
Birçok bilim insanı, ağaç halkaları ve buz çekirdekleriyle birlikte bunları da dikkate alarak, geçen yılki rekor seviyelerin gezegenin yaklaşık 120.000 yıldır gördüğü en sıcak seviyeler olduğunu söylüyor. Şimdi 2024’ün ilk altı ayı bu rekorları bile kırdı. Bilim insanları aşırı ısınmadan çoğunlukla kömür, petrol ve doğal gazın yakılmasından kaynaklanan iklim değişikliğini ve hayvancılık tarımını sorumlu tutuyor. Diğer faktörler arasında Orta Pasifik Okyanusu’nun doğal El Nino ısınması da yer alıyor.
Sıcaklığın nedeni iklim değişikliği.
Azaltılmış deniz yakıtı kirliliği ve muhtemelen denizaltı volkanik patlaması da bir miktar ek sıcaklığa neden oluyor, ancak bunların ısıyı hapseden sera gazları kadar önemli olmadığını söylediler. El Nino’nun yerini kısa süre içinde soğuyan La Nina’ya bırakması muhtemel olduğundan Hausfather, 2024’te aylık rekorların kırılmasına şaşıracağını, ancak yılın sıcak başlamasının yine de geçen yıldan daha sıcak geçmesi için yeterli olacağını söyledi.
Copernicus ekibinde yer almayan Kuzey Illinois Üniversitesi iklim bilimcisi Victor Gensini, Pazar günkü rekorun kayda değer olduğunu ancak son birkaç yılın önceki rekorlardan çok daha sıcak olmasının “insanın gözlerini yerinden fırlattığını” söyledi. “Bu kesinlikle iklim değişikliğinin bir parmak izi.”
Atmosfere sera gazı salındığı sürece ısınma devam edecek.
Pennsylvania Üniversitesi’nden iklim bilimci Michael Mann, bu yılki ve geçen yılki en yüksek değerler arasındaki farkın o kadar küçük ve önsel olduğunu söyledi ki, Avrupa iklim ajansının bunu desteklemesine şaşırdığını belirtti. Mann bir e-postasında, “Tek tek günler için mutlak sıcaklıkları asla karşılaştırmamalıyız.” dedi.
Gensini bir röportajında, evet, bu küçük bir fark, ancak Copernicus verilerinin 1940’ta başlamasından bu yana 30.500’den fazla gün oldu ve bu hepsinin en sıcağı. Texas A&M Üniversitesi iklim bilimcisi Andrew Dessler, “Önemli olan şu atmosfere sera gazı saldığımız sürece ısınma devam edecek ve bugün bunu büyük ölçüde durduracak teknolojiye sahibiz. Eksik olan şey siyasi irade.”
Kaynak: Euronews